Diş Hekimliği

Metal Alerjisi

Dental işlemlerde sıklıkla kullanılan metal materyaller hastanın metal alerjisi olduğu bilgisi dahilinde değilse alerjisini tetikleyebilir. Diş tedavilerinde çelik, titanyum, nikel, altın gibi metaller kullanılır. Sık yapılan metalik dolgu işlemlerinde gümüş, çinko, kalay, cıva ve toz alaşım karışımları bulunur. İmplantlarda kullanılan ve çene kemiğine yerleştirilen titanyum maddesinde alerjik reaksiyon görülmemesi önem taşır.

Metal Alerjisine Karşı Yenilikçi ve Güvenli Tedaviler

Oral alerjiler kendini yanma, karıncalanma hissi, ağız kuruluğu, tat kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Metal alerjisi anafilaktik tip 1 veya gecikmiş tip 4 alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Anafilaktik tip alerjik reaksiyon normalde zararsız olan bir alerjenle tekrar karşılaşması ile gelişir, bu tekrar karşılaşma dental prosedür sırasında olabilir. Gecikmiş tip alerjik reaksiyon ise alerjene maruz kalınmasından 48-72 saat sonra ortaya çıkar.

  • Belirtileri

    Diş tedavilerinde kullanılan metal bileşenlere karşı kaşıntı, kızarıklık ve şişlik gibi alerjik reaksiyonlar görülebilir.

  • Alternatifler

    Metal alerjisi olan hastalar için porselen veya zirkonyum gibi metale alternatif malzemeler kullanılabilir.

Metal Alerjisi Neden Olur?

Dolgu, implant gibi sık yapılan dental prosedürlerde biyouyumlu metaller kullanılır. Biyouyumlu metaller vücutta kullanılması güvenli ve iyi tolere edilebilen materyallerdir. Bazı hastalarda buna rağmen alerjik reaksiyon oluşabilir. Ağız dokusunun, dental prosedür ile yerleştirilen metale, yani yabancı maddeye çok şiddetli tepki vermesi sonucu doğal savunma mekanizmaların çalışması sonucu gerçekleşir.

Hastaya daha önceden metal materyal taşıyan bir dental işlem yapılmış olabilir ancak metal alerjisi daha sonra kendini gösterebilir. Bunun dışında hastaya ilk defa metal içeren bir dental materyal temasında birkaç gün sonra da kendini gösterebilir.

Metal Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Metal alerjisi belirtileri oral mukozada ya da deride gerçekleşen alerjik reaksiyon sonucu ağzın içinde, dudaklarda, diş etinde görülebilir. Belirtiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Ağız ülseri
  • Tat almada zorluk
  • Alerjik reaksiyonun geliştiği bölgede ve çevresinde yanma, batma hissi
  • Diş etinde iltihaplanma ve kanama
  • Dilde karıncalanma
  • Ağızda metalik tat
  • Dudaklarda veya yanakta ödem
  • Damakta yaralanmalar
  • Likenoid reaksiyonlar
  • Eritema multiforme

Bir dermatit olan likenoid reaksiyonu sıklıkla yanak mukozasında gelişir ve bazen bu ülserler lezyonun içinde bulunur. Eritema multiforme durumunda hem cilt hem ağız mukozası etkilenebilir. Mukozanın şişmesi ve kızarıklığı ile başlar, tipik deri lezyonu normal renkli cilt alanıyla çevrili ve kırmızı deri halkalarından oluşan hedef tahtasına benzer bir lezyondur. Bu reaksiyonlar kişide çiğneme, konuşma gibi fonksiyonları bozabilir.

Metal Alerjisi Testi Nedir?

Hastada metal alerjisi tanısı konulması için metal alerjisi testi uygulanır ve bunlar iki tiptir: cilt testi ya da lenfosit transformasyon testi. Özellikle metalde oluşan geç tip alerjik reaksiyon için sıklıkla kullanılan test lenfosit transformasyon testidir. Cilt testi, yama testi olarak da bilinir. Cilde uygulanan bir grup metal materyal sonucu reaksiyon veren tespit edilir. Lenfosit transformasyon testi hastanın duyarlı olduğu madde ile teması sonucu kandaki bağışıklık hücreleri olan lenfositlerin sayısındaki değişimin ölçülmesidir.

Metal Alerjisi Testi hakkında merak edilenler

Hasta daha önce metal materyal içeren bir diş prosedürü geçirmiş olabilir ancak metal alerjisi daha sonra ortaya çıkabilir ya da uygulandıktan sonra birkaç gün içerisinde de reaksiyon oluşabilir.

Metal bir materyal ile temas ettikten bir süre sonra ağızda çıkan yaralar, tat kaybı, dudakta ödem, iltihaplanma gibi reaksiyonlar metal alerjisini dikte edebilir.

Metal alerjisine bağlı reaksiyon oluştuktan sonra doktora danışılmalıdır ancak atlanırsa alerjiye bağlı ağızda çıkan yaralar kötüleşebilir.

Metal alerjisi için tedavi yöntemi hastada yüksek duyarlılık reaksiyonuna sebep olan materyalin kullanılmamasıdır. Bunun yerine diş operasyonlarında seramik, porselen gibi materyaller tercih edilebilir.

Metal alerjisi olduğunu düşünen ve belirtileri fark eden hastalar günlük hayatlarında çiğnemek, konuşmak gibi fonksiyonlarda daha zorlanmadan doktora görünmelidirler. Alerji varlığı halihazırda biliniyorsa diş hekimini de bilgilendirmek ihmal edilmemelidir. Metal yerine kullanılabilecek materyaller için diş hekiminden randevu alarak danışılabilir.